การขับขี่รถยนต์บนท้องถนนนั้น นอกจากจะต้องคำนึงถึงความปลอดภัยของตนเองและผู้อื่นแล้ว ยังต้องปฏิบัติตามกฎจราจรและมีมารยาทในการใช้เส้นทางร่วมกันด้วย โดยเฉพาะพฤติกรรมการ "ขับช้าแช่เลนขวา" ซึ่งเป็นปัญหาที่พบเห็นได้บ่อยครั้งและสร้างความหงุดหงิดให้กับผู้ร่วมทาง จนนำไปสู่คำถามที่ว่า พฤติกรรมนี้ผิดกฎหมายหรือไม่? วันนี้เราจะมาไขข้อกระจ่างกันครับ
โดยปกติแล้ว ในถนนที่มีหลายช่องจราจร การกำหนดเลนจะแบ่งตามวัตถุประสงค์การใช้งาน:
เลนซ้ายสุด (หรือเลนกลาง): สำหรับรถที่ใช้ความเร็วปกติ หรือรถที่ต้องการขับไปเรื่อยๆ
เลนขวาสุด: สำหรับรถที่ต้องการใช้ความเร็วสูงเพื่อแซงรถคันอื่น หรือรถที่ต้องการเลี้ยวขวาในบางกรณี
ดังนั้น เลนขวาจึงไม่ได้มีไว้สำหรับขับแช่ไปเรื่อยๆ ด้วยความเร็วต่ำหรือปกติ แต่มีไว้เพื่อการ "แซง" เป็นหลัก
ตามพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 34 ได้ระบุไว้อย่างชัดเจนว่า:
"ในการขับรถ ผู้ขับขี่ต้องขับรถในช่องทางเดินรถด้านซ้าย และต้องไม่ล้ำกึ่งกลางของทางเดินรถ เว้นแต่ในกรณีที่ช่องทางเดินรถนั้นได้จัดไว้สำหรับรถที่ขับไปในทิศทางเดียว หรือทางเดินรถนั้นกว้างพอที่จะเดินรถสวนกันได้ ให้ขับรถในช่องทางเดินรถด้านซ้าย
ผู้ขับขี่ซึ่งจะขับรถแซงขึ้นหน้ารถคันอื่น ต้องให้สัญญาณไฟหรือเสียง แล้วแซงขึ้นหน้าทางด้านขวา เว้นแต่ในกรณีที่รถที่จะถูกแซงกำลังเลี้ยวขวา หรือให้สัญญาณว่าจะเลี้ยวขวา ผู้ขับขี่จะแซงขึ้นหน้าทางด้านซ้ายก็ได้
และเมื่อผู้ขับขี่ขับรถในทางเดินรถที่มีตั้งแต่สองช่องทางขึ้นไปที่จัดไว้ในทิศทางเดียวกัน หรือที่จัดไว้สำหรับรถเดินในทิศทางเดียว ให้ผู้ขับขี่ขับรถในช่องทางซ้ายสุด เว้นแต่เมื่อจะแซงขึ้นหน้ารถคันอื่น หรือเมื่อผู้ขับขี่จะเลี้ยวขวา หรือเมื่อไม่มีช่องทางเดินรถด้านซ้ายให้ขับได้"
จากบทบัญญัติข้างต้น สรุปได้ว่า:
หลักการคือ "ขับชิดซ้าย" เป็นปกติ
เลนขวาใช้สำหรับ "แซง" เท่านั้น หรือในกรณีที่จะเลี้ยวขวา
หากไม่มีเหตุจำเป็นต้องแซง หรือเลี้ยวขวา และยังคงขับแช่อยู่ในเลนขวา ถือว่าผิดกฎหมาย! โดยจะมีโทษปรับตาม พ.ร.บ.จราจรทางบกฯ มาตรา 157 ปรับไม่เกิน 500 บาท
นอกจากนี้ การขับรถช้ากว่าอัตราความเร็วขั้นต่ำที่กำหนดบนทางพิเศษ หรือมอเตอร์เวย์ ก็ถือว่ามีความผิดเช่นกัน หากมีการกำหนดความเร็วขั้นต่ำไว้
พฤติกรรมนี้ไม่ได้แค่ผิดกฎหมาย แต่ยังสร้างปัญหาและอันตรายอีกหลายประการ:
ขัดขวางการจราจร: ทำให้รถคันอื่นที่ต้องการใช้ความเร็วตามกฎหมายไม่สามารถแซงได้ ทำให้การจราจรติดขัดสะสม
เพิ่มความเสี่ยงอุบัติเหตุ: เมื่อรถคันหลังไม่สามารถแซงได้ตามปกติ อาจตัดสินใจแซงซ้าย ซึ่งเป็นอันตรายและผิดกฎหมาย หรืออาจเกิดการเบรกกะทันหัน ทำให้เสี่ยงต่อการชนท้าย
สร้างความหงุดหงิด: ผู้ขับขี่คนอื่นที่จำเป็นต้องใช้ความเร็วตามกฎหมายจะรู้สึกเสียเวลาและหงุดหงิด ทำให้บรรยากาศการขับขี่แย่ลง
อาจก่อให้เกิดการใช้ความรุนแรงบนท้องถนน: ในบางกรณี ความหงุดหงิดอาจนำไปสู่พฤติกรรมการขับขี่ที่ไม่ปลอดภัย เช่น บีบแตรไล่ หรือปาดหน้า
เพื่อความปลอดภัยและความราบรื่นในการจราจร เราทุกคนควรตระหนักถึงมารยาทและข้อพึงปฏิบัติเหล่านี้:
ขับชิดซ้ายเสมอ: หากไม่ได้ต้องการแซง หรือเลี้ยวขวา ให้ขับชิดเลนซ้ายหรือเลนกลางที่เหมาะสมกับความเร็วของคุณ
ใช้เลนขวาเพื่อแซงเท่านั้น: เมื่อแซงพ้นแล้ว ให้รีบกลับเข้าเลนซ้ายหรือเลนกลางทันที
หากมีรถจี้ท้ายในเลนขวา: แม้คุณจะขับด้วยความเร็วสูงสุดตามกฎหมายกำหนดแล้วก็ตาม หากมีรถคันหลังที่เร็วกว่า ให้ชิดซ้ายเพื่อให้เขาแซงไปก่อน เพื่อลดความเสี่ยงและรักษามารยาท
ตระหนักถึงความเร็วของตัวเอง: อย่าขับช้าเกินไปในเลนที่ควรใช้ความเร็วสูง และอย่าขับเร็วจนเกินกำหนด
การขับรถช้าแช่เลนขวา ไม่เพียงแต่เป็นพฤติกรรมที่สร้างความไม่พอใจให้กับเพื่อนร่วมทาง แต่ยังเป็นสิ่งผิดกฎหมายที่อาจมีโทษปรับได้อีกด้วย การเคารพกฎจราจรและมีน้ำใจในการขับขี่ จะช่วยลดปัญหาการจราจร อุบัติเหตุ และสร้างสังคมการขับขี่ที่ปลอดภัยและน่าอยู่ยิ่งขึ้นสำหรับทุกคนครับ!
